"Вертыкаль" сiняга у моунай карцiне свету беларусау

Abstract

Даследуюцца асаблівасцей колеравобразнай семантыкі і этнанацыянальнай сімволікі колеру. На матэрыяле мастацкіх твораў беларускіх паэтаў першай трэці ХХ стагоддзя разглядаюцца колераабазначэнні – элементы колеравага кода сіні, якія адлюстроўваюць спецыфіку беларускай мадэлі прасторавых адносін, заснаванай на ўмоўным падзеле Сусвету па вертыкалі. Паказана, што ў атаясамленнях неба з сінім могуць рэалізоўвацца адначасова некалькі сітуацый: сітуацыя вербалізацыі колеравага ўспрымання аб’екта намінацыі і сітуацыя, у аснове якой закладзены працэс трансфармацыі (узнаўлення, перапрацоўкі і перадачы) культурнай інфармацыі. У апошнім выпадку мы маем справу з устойлівасцю колеравобразнай мадэлі (яна можа сустракацца ў мастацкіх творах адносна рэдка, але разам з тым быць дастаткова ўстойлівай у колеравобразнай сістэме мовы), а таксама з сімвалічнасцю колеравага элемента.