Адлюстраванне гідрасферы ва ўстойлівых адзінках сучаснай беларускай мовы

Abstract

Артыкул прысвечаны аналізу фразеалагічных і парэміялагічных адзінак сучаснай беларускай мовы, у структуру якіх уваходзяць гідракампаненты, лексемы, што маюць непасрэднае дачыненне да вады і водных аб’ектаў. Асноўная мэта працы – разгледзець семантычную структуру фразеалагізмаў і прыказак, якія ўтрымліваюць «водныя» кампаненты, і ахарактарызаваць іх ролю ва ўтварэнні фразеалагічнага і парэміялагічнага значэнняў. Даследаванне такіх адзінак дапаможа таксама выявіць найбольш распаўсюджаныя тэндэнцыі адлюстравання ў мове светаадчування народа, яго жыцця, паводзінаў, адносін да рэчаіснасці і многае іншае. Фразеалагізмы і парэміі, якія маюць у сваім складзе гідракампаненты, уяўляюць сабой досыць значны ў лінгвакультуралагічным аспекце моўны пласт з ярка выражанай нацыянальнай спецыфікай і значнай культурнай інфармацыяй, якая фарміруе моўную карціну свету беларусаў. Прыказкі і фразеалагізмы з «воднымі» кампанентамі ўтрымліваюць звесткі носьбітаў мовы аб самых розных якасцях і ўласцівасцях вады. Часам устойлівыя адзінкі з аналізуемымі кампанентамі абазначаюць іншыя семантычныя рэаліі, якія не маюць непасрэднай сувязі з іх зыходнымі значэннямі.= The article is devoted to the analysis of phraseological and paremiological units of the modern Belarusian language, the structure of which includes hydrocomponents, lexemes, which are directly related to water and water bodies. The main goal of the work is to consider the semantic structure of phraseological units and proverbs that contain “water” components, and to characterize their role in the formation of phraseological and paremiological meanings. The study of such units will also help to identify the most common trends of reflection in the language of the world perception of the people, their life, behavior, attitude to reality and much more. Phraseologisms and paremias, which contain hydro components in their composition, represent a rather significant linguistic and cultural aspect of the language layer with pronounced national specifics and significant cultural information that forms the language picture of the Belarusians. Proverbs and idioms with water components contain information from native speakers about a variety of qualities and properties of water. Sometimes set expressions with analyzed components implement other semantic realities that are not directly related to their original values.