Супастаўляльны аналіз беларускіх і нямецкіх фразеалагізмаў і парэмій з біблейскімі антрапонімамі

Abstract

У артыкуле апісваюцца ў супастаўляльным аспекце выяўленыя з фразеалагічных і парэміялагічных слоўнікаў беларускія і нямецкія ўстойлівыя адзінкі з біблейскімі кампанентамі, якія абазначаюць уласныя імёны і прозвішчы чалавека (Адам, Ева, Каін, Ісус Хрыстос, Марыя, Іосіф, Фама, Іуда, Пётр, Павел (Саўл), Абрам, Мафусаіл, Ной, Іарэд, Лаван, Якаб, Валтасар, Гог, Понцый Пілат, Корах, Вельзевул, Давід, Голіаф, Йонатан, Валаам) і іх дэрываты. Вызначаюцца поўныя эквіваленты ў абедзвюх мовах. Асобна падаюцца ўстойлівыя выразы, якія сустракаюцца толькі ў беларускай мове ці маюць месца выключна ў нямецкай мове. Упершыню ажыццяўляецца іх колькасны падлік і вызначаецца роля ў папаўненні фразеалагічнага і парэміялагічнага фондаў абедзвюх моў. Гэта робіць магычымым разгледзець уплыў Бібліі на носьбітаў беларускай і нямецкай моў, а таксама вызначыць агульныя і адметныя рысы ў моўных карцінах абодвух народаў і іх менталітэтах.= The article describes in a comparative aspect Belarusian and German set expressions with the Bible components: personal names and surnames (Adam, Eve, Cain, Jesus Christ, Maria, Joseph, Thomas, Judas, Peter, Paul (Saul), Abram, Methuselah, Noah, Iared, Lavan, Jacob, Belshazzar, Gog, Pontius Pilate, Korach, Beelzebub, David, Goliath, Jonathan, Balaam) and their derivatives, identified on the material of actual phraseological and paremiological dictionaries. The full equivalents are determined in the two languages. Set expressions that are found only in Belarusian and only in German are given separately. For the first time their quantity is counted and their role in the phraseological and paremiological funds replenishing of the two languages is determined. It makes possible to consider the influence of the Bible on Belarusian and German speakers and also determines the similarities and differences in the linguistic pictures of the world and the mentality of the two peoples.