Варыянтнасць прыказак i антыпрыказак

Abstract

Разглядаюцца адрозненні паміж аказіянальнымі і ўзуальнымі змяненнямі прыказак пры функцыянаванні іх у маўленні. Вызначаецца, якія змяненні прыводзяць да ўтварэння сінанімічных і несінанімічных парэмій. Вызначаюцца спецыфічныя прыметы антыпрыказкі як адзінкі аказіянальнага ўтварэння. Разглядаецца ўплыў і праяўленне з’яў варыянтнасці і пранікальнасці прыказак пры ўтварэнні антыпрыказак. Аўтар адзначае, што пры вызначэнні асноўных спосабаў і прыѐмаў утварэння антыпрыказак неабходна размяжоўваць спосабы аказіянальнага змянення прыказак, якія з’яўляюцца вызначальнымі і істотнымі (выключнымі) для ўтварэння адзінак антыпрыказкавага жанру, і ўзуальныя змяненні прыказак, якія могуць адбывацца адначасова з аказіянальнымі, але якія не прыводзяць да змянення семантыкі зыходнай адзінкі і ўтварэння антыпрыказак. Апісваюцца антыпрыказкі, якія ахоплены з’явай варыянтнасці, што з’яўляецца адным з паказчыкаў праяўлення сістэмных адносін у парэміялогіі. Апісваюцца асноўныя тыпы антыпрыказкавых варыянтаў.