Семантычныя асаблiвасцi саматычнай фразеалогii у беларускай i англiйскай мовах

Abstract

У артыкуле падаецца семантычная характарыстыка фразеалагізмаў-саматызмаў беларускай і англійскай моў. Згодна з нашым даследаваннем сярод вылучаных тэматычных груп вывучаемага матэрыялу – апісанне чалавека, апісанне дзеяння, апісанне прадмета, з’явы – першая найбольш пашырана ў семантыцы ўзятага для аналізу матэрыялу. Дэталѐвы аналіз семантыкі названых адзінак з прадуктыўнымі і высокапрадуктыўнымі саматычнымі кампанентамі паказаў дамінантнасць такіх тэматычных падгруп, як апісанне паводзін і апісанне стану чалавека. Намінатыўнасць, сімвалізм, фігуральнасць, культурная рэлевантнасць вызначаюцца ў артыкуле як спецыфічныя рысы саматычнай фразеалогіі вы-вучаемых моў. Большасць вывучаемых фразеалагізмаў беларускай і англійскай моў (93 і 95 % адпаведна) належаць да групы намінатыўных адзінак. Адзначаецца, што менавіта намінатыўныя адзінкі ў шырокім сэнсе могуць выступаць у якасці тропаў або фігур. Таму спецыфікай намінатыўных саматычных фразеалагізмаў абедзвюх моў з’яўляецца 1) магчымасць апісальна, фігуральна, называць з’явы рэчаіснасці, максімальна замацоўваючы і перадаючы іх сэнс; 2) пэўная сувязь с працэсамі ўспрымання, а не адлюстравання навакольнага свету.