Канцэпцыя грамадзянскай супольнасці ў беларускай публіцыстыцы XVI – пачатку XX стст

Abstract

Даследуецца праблема эвалюцыі ўяўленняў аб грамадзянскай супольнасці ў беларускай публіцыстыцы XVI–пачатку ХХ стст. Выяўляюцца асаблівасці станаўлення і генезісу тэорыі грамадзянскай супольнасці на тэрыторыі Беларусі. Адлюстроўваюцца асноўныя пункты гледжання буйнейшых прадстаўнікоў беларускай грамадскай думкі на катэгорыі грамадзянскай супольнасці (Ф. Скарына, С. Будны, Л. Сапега, А. Волан, С. Полацкі, К. Нарбут і інш.). Вызначаецца роля грамадзянскай супольнасці ў забеспячэнні сацыяльнай стабільнасці і ўстойлівага развіцця грамадства. Падкрэсліваецца, што ў беларускай публіцыстыцы XVI–пачатку ХХ ст. распрацоўваліся такія катэгорыі грамадзянскай супольнасці, як свабода асобы, сацыяльная справядлівасць, роўнасць перад законам, палітычныя і эканамічныя правы грамадзян, удзел у кіраванні краінай, права на маёмасць, суверэннае нацыянальнае развіццё.= The article explores the evolution of public perceptions of civil society in the Belarusian publicism in the XVI– early ХХ centuries. Specifics of the formation and genesis of the theory of civil society in the territory of Belarus. Lists the achievements of the Belarusian civil society theory. Besides, the article identifies the major public opinions of Belarusian thinkers (F. Skaryna, S. Budny, L. Sapieha, A. Volan, S. Polatsky, K. Narbut et al.) on the on civil society category. Determined by the civil society role in ensuring social stability and sustainable development of society. It is emphasized that the Belarusian publicism in the XVI–early ХХ centuries developed such categories of civil society such as individual freedom, social justice, equality before the law, political and economic rights of citizens, participation in government, the right to property, the sovereign national development.