Гісторыя вывучэння старавераў Паўночнай Беларусі

Abstract

Разгледжана гісторыя вывучэння стараверскага насельніцтва Паўночнай Беларусі. Вылучаны этапы ў даследаванні гісторыі і культуры старавераў, ахарактарызаваны метады збору, апрацоўкі і інтэрпрэтацыі гістарычных, этнаграфічных і фальклорных матэрыялаў, раскрыта значэнне даследаванняў і іх уклад у вывучэнне гісторыі і культурных традыцый старавераў рэгіёна. У артыкуле прааналізаваны працы, якія былі апублікаваныя з ХІХ ст. і да нашага часу. Нягледзячы на тое, што першыя сур’ёзныя працы, дзе разглядалася гісторыя і культура старавераў Паўночнай Беларусі, былі апублікаваны яшчэ ў сярэдзіне ХІХ ст., да нашага часу застаўся нераспрацаваным вялікі шэраг пытанняў. Толькі павярхоўна даследаваны працэсы засялення стараверамі паўночнабеларускіх зямель, не прасочана дынаміка колькасці насельніцтва і не выяўлены асаблівасці яго рассялення ў рэгіёне. Амаль не разгледжаны асаблівасці традыцыйнай культуры старавераў, не даследавана яе эвалюцыя ў ХХ – пачатку ХХІ стст. Не знайшлі шырокага адлюстравання ў навуковых публікацыях пытанні сацыяльна-эканамічнага становішча старавераў рэгіёна. Вельмі слаба вывучана гісторыя стараверскага насельніцтва другой паловы ХVІІ – ХVІІІ стст.= The history of studying the Old Believers' population of Northern Belarus is considered. The stages in the study of the Old Believers' history and culture are singled out, the methods of collection, processing and interpretation of historical, ethnographic and folklore materials are characterized, the significance of the researches and their contribution to the study of the history and cultural traditions of the Old Believers of the region are revealed. The article analyzes the works that were published from the 19th century to our time. Despite the fact that the first serious works, where the history and culture of the Old Believers of Northern Belarus were considered, were published in the middle of the 19th century, most of the issues have not been considered until now. Only the processes of settlement of the territory of Northern Belarus by the Old Believers are superficially investigated, the dynamics of the population number is not traced and the peculiarities of its settlement in the region are not revealed. The peculiarities of the traditional culture of Old Believers are almost not considered, its evolution in the 20th - early 21st centuries are not investigated. The issues of social and economic status of the Old Believers in the region were not widely reflected in scientific publications. The history of Old Believers in the second half of the 17-18 centuries is very poorly studied.