Рэцэпцыя матыва «вяртанне» ў беларускай прозе ХХ ст.

Abstract

Артыкул прысвечаны спецыфіцы мастацкага ўвасаблення матыва «вяртанне» ў беларускай прозе ХХ ст. Вызначаецца яго арганічная повязь з яшчэ адным скразным для айчыннай літаратуры матывам – «навалы-кантынуума». Прасочваецца тэндэнцыя да разгляду псіхафізічных праблем прыватнага персанажа-франтавіка ў сукупнасці з агульнаграмадскімі. Робіцца акцэнт на пільнай патрэбе герояў знайсці адэкватныя моўныя сродкі, здольныя перадаць не толькі падзейны, але і эмацыйны складнік перажытага. Падкрэсліваецца надзвычайная важкасць абсалютнай праўдзіўсці як асноўновы ўзаемаадносін сумленнага персанажа-ветэрана са светам.= The article deals with ‘der Weg zurück’ motive in the twentieth century Belarusian fiction. Its organic link with another transversal motive (‘continuous war’) typical to the national literature is determined. The tendency to consider the psycho-physical problems of a private character (who is an ex-combatant) in combination with the public ones is studied. The characters’ need to find adequate language tools that can convey not only the event, but also the emotional component of their experience is emphasized. The extreme importance of the absolute trustworthiness in the relations of an honest veteran-character and the world is pointed out.