Народная школа у дакастрычнiцкi час : (паводле творау Я. Коласа)

Abstract

Даследуецца народная школа ў дакастрычніцкі час (паводле твораў Я. Коласа). Творы мастацкай літаратуры могуць стаць прадметам гісторыка-педагагічнага аналізу, асабліва калі іх стваральнік прафесійна займаўся адукацйна-выхаваўчай справай. З пункту гледжання гісторыі педагогікі, творы Я. Коласа даюць магчымасць пазнаеміцца з асаблівасцямі арганізацыі народнай адукацыі ў Беларусі канца XIX – пачатку XX стагоддзя: асноўнымі тыпамі школ (хатняя, дзяржаўная, нелегальная), адносінамі сялян да навучання, прафісійнымі магчымасцямі настаунікаў і інш. У сувязі з тым, што пісьменнік скончыў у 1902 годзе Нясвіжскую настаўніцкую семінарыю і некаторы час займаўся педагагічнай дзейнасцю, яны маюць гістарычную дакладнасць, хоць і не пазбаўлены некаторых мастацкіх дапаўненняў (накшталт наяўнасці ў Лабановіча рэвальвера («На ростанях»)). Ідэя стварэння ныцыянальнай сістэмы адукацыі была пазначана яшчэ ў творах вядомых беларускіх пісьменнікаў, паэтаў, палітычных дзеячаў другой паловы XIX стагоддзя: В. Дуніна-Марцінкевіча, К. Каліноўскага, А. Кіркора, А. Багдановіча і інш.