Дзяржаўная палітыка Расійскай імперыі ў дачыненні да ідэалагічнай накіраванасці гістарычнай адукацыі Беларусі ў апошняй чвэрці XIX – першай чвэрці XX стст.

Abstract

Раскрываюцца канцэптуальныя асновы інтэрпрэтацыі гісторыі Беларусі і паказана эвалюцыя дзяржаўнай палітыкі Расійскай Імперыі ў дачыненні да ідэалагічнай накіраванасці гістарычнай адукацыі Паўночна-Заходняга краю ў апошняй чвэрці XIX – першай чвэрці XX стст. Разглядаюцца гісторыка-ідэалагічныя канцэпцыі: заходнерусізм, тэорыя краёвасці, беларуская нацыянальная ідэя. Аналізуецца дзяржаўная палітыка ў дачыненні да вучэбнай літаратуры, прызначанай для пачатковых і сярэдніх навучальных устаноў. Адлюстраванне гісторыі Беларусі ў вучэбна-гістарычнай літаратуры разглядаецца па крытэрыі гісторыка-ідэалагічнага стаўлення яе аўтараў да прызнання або не прызнання гістарычнай і дзяржаваўтваральнай суб’ектнасці беларускага народа. Вызначаны канцэпцыі, якія адмаўлялі гістарычнасць і дзяржаваўтваральную суб’ектнасць беларусаў і тыя канцэпцыі, якія яе сцвярджалі.= The article is devoted to the conceptual foundations of the interpretation of the history of Belarus and to identify the evolution of state policy of the Russian Empire against the ideological orientation of historical education of the Northwest territory in the last quarter of the XIX – first quarter XX centuries. The article considers historical and ideological concepts: Western Russianism, the theory of regional development, the Belarusian national idea. The article analyzes the state policy on educational literature intended for primary and secondary educational institutions. The reflection of the history of Belarus in educational and historical literature is considered by the criterion of the historical and ideological attitude of its authors to the recognition or non-recognition of the historical and state-forming subjectivity of the Belarusian people. The concepts that denied the historicity and state-forming subjectivity of Belarusians and those that claimed it were revealed.