Стараверы заходніх беларускіх земляўу 1920 – 1930-я гг.: спецыфіка рассялення і дынаміка колькасці

Abstract

У артыкуле разгледжаны асаблівасці рассялення і прадстаўлены аналіз дынамікі колькасці стараверскага насельніцтва ў 1920 – 1930-х гг. на заходнебеларускіх землях, якія ў гэты час знаходзіліся ў складзе Польшчы. Міжваенны перыяд у польскай дзяржаве быў даволі спрыяльным для развіцця стараверскай супольнасці, значная частка якой якраз і пражывала на тэрыторыі Заходняй Беларусі. У артыкуле вылучаны асноўныя месцы кам- пактнага рассялення старавераў у рэгіёне, прасочана дынаміка іх колькасці па асобных адміністратыўных адзінках. Крыніцазнаўчую базу даследавання склаў комплекс статыстычных даных, архіўных і апублікаваных матэрыялаў. Прыходзім да высновы, што ў міжваенны перыяд амаль усё стараверскае насельніцтва Заходняй Беларусі было сканцэнтравана ў паўночнай яе частцы (у адпаведнасці з адміністратыўна-тэрытарыяльным падзелам таго часу гэта тэрыторыя Віленскай зямлі, пазней – Віленскага ваяводства). Лідарамі па колькасці стараверскага насельніцтва былі Браслаўскі, Дзісенскі і Свянцянскі паветы. На працягу ўсяго перыяда ў рэгіёне назіраецца ўстойлівае павелічэнне стараверскага насельніцтва, а таксама рост рэлігійных абшчын. У 1920 – 1930-х гг. рэгіён з’яўляўся важным цэнтрам стараверства на беларускіх землях.=The article covers the peculiarities of settlement and provides the analysis of the population dynamics of the Old Believers population in 1920–1930-ies in the Western Belarusian lands, which at that time were the part of Poland. The interwar period was rather favorable for the development of the Old Believer community in the Polish state. A significant part of Old Believers during this period lived on the territory of Western Belarus. The article singles out the main places of compact residence of Old Believers in the region and traces the dynamics of their numbers in separate administrative units. The sources for the study are a complex of statistical data, archival and published materials. We conclude that during the interwar period almost the entire Old Believer population of Western Belarus was concentrated in its northern part (in accordance with the administrative territorial division of that time this territory of Vilna Land, later – Vilna Voivodeship). The leaders in the number of the Old Believers' population were Braslav, Disna and Svientiany counties. Throughout the period there was a steady increase in the Old Believer population in the region, as well as the growth of their religious communities. In the 1920s and 1930s, the region was an important center of Old Believers in the Belarusian lands.