Беларуская рускамоўная літаратура: сутнасць паняцця і праблемы азначэння

Abstract

Даследуецца тэарэтычныя праблема рускамоўнай творчасці ў беларускай літаратуры. У гэтым кантэксце падрабязна разглядаюцца пытанні ўключанасці рускамоўнай літаратуры ў беларускі літаратурны працэс і тэрміналагічнага азначэння. У розны час літаратурнай мовай на Беларусі выступалі лацінская (XVI–XVII стст.), польская (XVIII–XIX стст.), беларуская, у меншай ступені – руская. Калі папярэднія іншамоўныя літаратуры даволі актыўна вывучаліся і вывучаюцца, то, як паказаў аналіз навуковых і крытычных матэрыялаў, рускамоўная літаратура толькі апошнім часам стала ўключацца ў кантэкст нацыянальнага пісьменства і літаратуразнаўства. Да канца нявызначаным застаееца і пытанне тэрміналогіі. Большасць даследчыкаў прытрымліваецца бінарнай класіфікацыі (рускамоўная літаратура Беларусі / руская літаратура Беларусі), але часта сярод некаторых навукоўцаў, крытыкаў і нават саміх пісьменнікаў назіраецца тэндэнцыя да ўзаемазамяняльнасці паняццяў. Прапануецца канкрэтызаваць і пашырыць вядомую класіфікацыю, а рускамоўных аўтараў аб’яднаць паняццем “беларуская руска-моўная літаратура”. = the place of Russian-language texts in the Belarusian literature is researched. the question of inclusion of Russian-language literature in the Belarussian literary process and the terminology problem are considered in detail. At different times the language of the Belarusian literature was Latin (XVI–XVII c.), Polish (XVIII– XIX c.), Belarussian, and Russian. the Belarusian literature in the foreign languages is actively studied, while the Russian- language literature, according to the analysis of scientific and critical material, has only recently been included in the context of national literature and literary criticism. and the question of terminology is still uncertain. Most researchers follow the binary classification (Russian-language literature of Belarus / Russian literature of Belarus), but among some scholars, critics and even writers the tendency to interchangeability of the terms is observed. It is suggested to specify and to expand the current classification and to consolidate the Russian-language authors under the term of “Belarussian Russian-language literature”.