Іканастасы храмаў Маркава манастыра Віцебска ў XVII–XIX стст.: праграма, майстры, стылістычныя аналагі

Abstract

Праваслаўны мужчынскі манастыр у Маркаўшчыне ля Віцебска ўключаў некалькі храмаў, галоўным з якіх з’яўлялася царква Св. Троіцы, дзе з канца XVII да пачатку ХХ ст. знаходзіўся пяціярусны іканастас – выдатны ўзор беларускага барочнага іканастаса. Гэты помнік, зафіксаваны на здымках, неаднаразова прывабліваў увагу спецыялістаў, аднак іканастасы іншых храмаў Маркава манастыра, якія былі змайстраваны пазней, ніколі не выступалі аб’ектамі спецыяльнага даследавання. Між тым, вывучэнне іх стылістыкі і сюжэтнага складу дае ўяўленне пра мастацкую эвалюцыю і развіццё праграмы алтарных агароджаў Беларусі ўвогуле і г. Віцебска ў прыватнасці. У дадзеным артыкуле на аснове архіўных матэрыялаў здзейснена навуковая рэканструкцыя праграмы іканастасаў у манастырскіх цэрквах Св. Троіцы, Св. Пятра і Паўла, Пакрова, Св. Параскевы, Св. Мікалая і бакавых прыдзелаў.=The Orthodox monastery in Markaushchyna near Vitsebsk included several temples, the most important of which was the Church of Holy Trinity, where from the end of 17th to the beginning of the 20th century there was a five-tier iconostasis – a fine example of the Belarusian Baroque iconostasis. This artifact, captured in the pictures, has repeatedly attracted the attention of specialists, but the iconostasis of other temples of Markov Monastery, which were later fashioned, have never been the object of special study. Mean-while, the study of their stylistics and story structure gives an idea of the artistic evolution and development of the altar barrier of Belarus in general and the city of Vitsebsk for privacy. In this article, on the basis of archival materials, the scientific reconstruction of the iconostasis program in the monastery churches of Holy Trinity, St. Peter and Paul, The Intercession, St. Paraskevi, St. Nicho-las and lateral appendages.