Полацк IX-XVIII стст.: узнікненне, фарміраванне і развіцце (па археалагічных і пісьмовых крыніцах). Дысертацыя

Abstract

Мэтай даследавання з’яўляецца вывучэнне гісторыі ўзнікнення, дынамікі фарміравання і развіцця Полацка, яго сацыяльнай структуры і тапаграфіі, гарадскіх рамёстваў і гандлю ў шырокім храналагічным кантэксце (ІХ – XVIII стст.). Задачы:– вылучыць і ахарактарызаваць этапы археалагічнага вывучэння Полацка;– даць характарыстыку культурнага пласта і бытавой керамікі Полацка як асноўнай катэгорыі археалагічных знаходак;– вызначыць генезіс, агульныя і адметныя рысы сацыяльна-гістарычнай тапаграфіі Полацка ў кантэксце развіцця асноўных дзяржаватворчых цэнтраў Старажытнай Русі ІХ – ХІІІ стст.;– вызначыць статус і ролю замкаў у развіцці сацыяльнай тапаграфіі Полацка, вылучыць дынаміку развіцця полацкіх пасадаў, колькасці, этнічнага складу, сацыяльнай арганізацыі, гандлёва-рамесных заняткаў гарадскога насельніцтва ў IX – XVIII стст.;– даць характарыстыку асноўных элементаў гарадской інфраструктуры і жыццёвай прасторы насельніцтва Полацка ў рэтраспектыве часу. Аб’ект даследавання – археалагічныя помнікі Полацка IX – XVIII стст.: гарадзішча, паселішчы і вакольны горад, Верхні і Ніжні замкі, пасады, могільнікі, культавыя аб’екты. Выбар аб’екта даследавання абумоўлены выключна важным значэннем матэрыяльнай гісторыка-культурнай спадчыны Полацка ў станаўленні і развіцці нацыянальнай культуры і дзяржаўнасці. Полацк як сталіца першага дзяржаўнага ўтварэння на беларускіх землях на працягу разглядаемага перыяду меў адметны статус у дзяржаўнай сістэме Старажытнай Русі і Вялікага княства Літоўскага.